لە ژێر چاودێری سەرۆکی ئەنجومەنی نوێنەران لیژنەی مافی مرۆڤ یەکەمین کۆڕبەندی نیشتمانی بۆ پلانی نیشتمانی مافی مرۆڤ ساز دەکات

لە ژێر سەرپەرشتی بەڕێز موحسین ئەلمەندلاوی، جێگری سەرۆکی ئەنجومەنی نوێنەران، لیژنەی مافی مرۆڤ بە سەرۆکایەتی پەرلەمانتار ئەرشەد ئەلسالحی ئەمڕۆ دووشەممە، یەکەم کۆڕبەندی نیشتمانی بۆ پلانی نیشتمانی مافی مرۆڤ لە هۆڵی دەستووری بە ئامادەبوونی ئەندامانی لیژنەکە و وەزیرانی داد و کۆچ و ئاوارەبوون و ڕاوێژکاری سەرۆک وەزیران و ژمارەیەک کەسایەتی جێبەجێکار و دادوەری و دەستەی دیپلۆماسی و نەتەوە یەکگرتووەکان بەڕێوەچوو .

کۆڕبەندەکە بە وتەیەکی جێگری سەرۆکی ئەنجومەنەکە دەستی پێکرد کە تیایدا وتی ” مافەکانی مرۆڤ بەهایەکی گەورەیە کە مرۆڤایەتی ناتوانێت بەبێ پاراستنی بەردەوام بێت”، ئاماژە بەوە دەکات کە عێراق لە بێشکەی شارستانییەتەکانەوە کاریگەری لەسەر واقیعی مافەکانی مرۆڤ کردووە و بە قۆناغە تاریکەکاندا تێپەڕیوە، دیارترینیان یاسای دیکتاتۆری بوو کە ناشرینترین شێوەکانی پێشێلکردنی مافەکانی مرۆڤی بینی و گوتی ” ئەو داعشەی کە پێشێلی مافەکانی مرۆڤی کردووە لە هەموو ئاستەکاندا.”

سەرۆکی ئەنجومەنی نوێنەران محەمەد ئەلمەدلاوی جەختی لەوە کردەوە کە “هەڵوێستی فەرمی دەوڵەتی عێراق لەوەتەی گۆڕانکارییەکە و تا ئێستا هەیە و هێشتا لەگەڵ بەهێزکردنی تواناکاندایە لەگەڵ واقیعی مافەکانی مرۆڤدا”، ئاماژەی بە پەرۆشی سەرۆکایەتی ئەنجومەنی نوێنەران کرد لەسەر پێویستی چارەسەرکردنی ئەنجومەنی کۆمیسیارانی کۆمسیۆنی باڵای مافەکانی مرۆڤ و هەوڵدان بۆ بڵاوکردنەوەی کلتووری مافی مرۆڤ و چاودێریکردنی پەرلەمانی بۆ بەرپرسانی جێبەجێکار بە جێبەجێکردنی بە شێوەیەکی دروست، جگە لە پەرۆشی ئەنجومەنەکە بۆ جێبەجێکردنی پابەندبوونە ناوخۆیی و نێودەوڵەتییەکانی عێراق بۆ برەودان بە مافی مرۆڤ .

لای خۆیەوە پەرلەمانتار ئەرشاد ئەلسالحی ڕوونیکردەوە کە ئەنجامدانی یەکەم کۆڕبەندی پلانی نیشتمانی بۆ پشتیوانیکردنی سەرۆکایەتی ئەنجومەنی نوێنەران و لیژنەی مافی مرۆڤ لە جێبەجێکردنی پابەندبوونەکانی عێراق لەگەڵ نەتەوە یەکگرتووەکان و کۆمەڵگەی نێودەوڵەتیدا هاتووە و ئاماژەی بەوەشکرد کە لیژنەکە هەوڵدەدات مافەکانی مرۆڤ بەهێز بکات و بپارێزێت لەڕێی گۆڕینی پابەندبوونە نێودەوڵەتییەکان بۆ ڕێوشوێنی کاریگەر و بەرهەمدار و هەروەها بەدواداچوون و هەڵسەنگاندنی ئاستی جێبەجێکردنی پلانی نیشتمانی مافی مرۆڤ ، و داوای دابینکردنی تەرخانکردنی دارایی کرد بۆ جێبەجێکردنی پلانەکە بەو شێوەیەی کە ئەولەویەتی کۆمەڵایەتی و پێداویستییە مرۆییەکان نوێنەرایەتی دەکەن بۆ چارەسەرکردنی ئەو پێشێلکارییانەی کە کاریگەرییان لەسەر هاوڵاتیان کردووە بەهۆی تیرۆریزمەوە، هەروەها پێشنیاری ئەنجامدانی کۆڕبەندی نیشتمانی و کۆبوونەوەی ڕاوێژکردنی بەردەوام لەگەڵ وەزارەتەکان و لایەنەکانی دیکەی پەیوەندیدار بە پلانی نیشتمانی مافی مرۆڤ بۆ بەدواداچوونی ئاستی جێبەجێکردن و وەڵامدانەوە و چارەسەرکردنی ئاستەنگەکان هەروەها چاودێری کردنی سیاسەت و ڕێوشوێنەکانی حکومەت لە بواری مافەکاندا .

لە هەمان کۆبوونەوەدا، بەڕێز خالید شوانی وەزیری دادی عێراق پێداچوونەوەی بە بڕگەکانی پلانی نیشتمانی پەیوەست بە جێبەجێکردنی بڕیارە نێودەوڵەتییەکان کرد کە عێراق بەشداری تێدا کردووە و ڕوونیکردەوە کە وەزارەتی مافی مرۆڤ ڕێنماییەکی ئامادەکردووە کە ڕاسپاردەکان و بەرنامەی پلانی نیشتمانی لەخۆ دەگرێت و بەسەر دامەزراوە حکومییەکاندا دابەشی کردووە و ئاماژەشی بەوەدا کە وەزارەتی داد هەوڵدەدات بە شێوەیەکی کاریگەر کاربکات بۆ بەرزکردنەوەی بنەماکانی مافی مرۆڤ و باشترکردنی پێگەی عێراق لە کۆمەڵگەی نێودەوڵەتیدا ، بە مەبەستی یاسادانانی یاسای پەیوەندیدار بە مێرمنداڵان، مێرمنداڵان، سزای جێگرەوە و سەرنجدان بۆ دۆسیەی زیندان .

لە بەرامبەردا، خاتوو ئیڤان فایق، وەزیری کۆچ و ئاوارەبوون، ئاماژەی بەوەدا کە دەستیان کردووە بە جێبەجێکردنی ڕاسپاردەکانی پلانی نیشتمانی بۆ گروپە لاوازەکانی ئاوارەکان لە ڕێگەی ڕێوشوێنەکان بۆ گەڕاندنەوەیان بۆ ناوچەکانی پێشوویان و چارەسەرکردنی ئەو کاریگەرییانەی کە لەلایەن چەتە تیرۆریستییەکانی داعشەوە بەجێماون و داوای پێویستی هەوڵی یەکگرتووی حکومی و نێودەوڵەتی دەکەن بۆ بەشداریکردن لە کێشەی گەڕانەوە و داخستنی کەمپەکانی ئاوارەکان و ئاماژە بەوە دەکات کە ئاستەنگی لەبەردەم کارەکانی وەزارەتدا هەیە .

هەروەها ڕاوێژکاری سەرۆک وەزیرانی مافەکانی مرۆڤ بەڕێز زیدان خەلاف ڕوونیکردەوە کە سەرۆک وەزیران سەرنج دەخاتە سەر جێبەجێکردنی پلانی نیشتمانی بۆ مافەکانی مرۆڤ، لەوانە گەڕاندنەوەی ئاوارەکان، بەهێزکردنی ژنان، پشتیوانیکردنی کەمایەتییەکان و دەستپێکردنی بڕی قەرەبووکردنەوەی ئاوارەکان بەپێی بڕیاری ئەنجومەنی وەزیران بۆ بەخشینی ٤ ملیۆن دینار و دۆسیەکانی دیکە، ئاماژە بەوە دەکات کە حکومەت بەردەوامە لە کردنەوەی یەکە ئیدارییەکان و بەشەکانی خزمەتگوزاری لە قەزای شەنگال و دەستکردن بە کارکردن لە دروستکردنی مەرجی گونجاو بۆ گەڕانەوەی ئاوارەکان بۆ دەسەڵاتی دادوەری .

کۆبوونەوەکە کۆتایی بە کارەکانی خۆی هێنا بە خوێندنەوەی پێشنیارەکان و ڕازیبوون بە ناردنیان بۆ وەزارەت و دەسەڵاتە پەیوەندیدارەکان بۆ پێداچوونەوە .

ئەنجومەنی نوێنەران
فەرمانگەی ڕاگەیاندن
١١ / ٣ / ٢٠٢٤